مجموعه احادیث درباره فضیلت ماه رمضان و روزه

مجموعه احادیث درباره فضیلت ماه رمضان و روزه

آمرزش در ماه رمضان

رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : مَن أدرَکَ شَهرَ رَمَضانَ فلَم یُغفَرْ لَهُ فَأبعَدَهُ اللّه ُ
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که ماه رمضان را دریابد و آمرزیده نشود ، خداوند او را [از رحمت خود ]دور گرداند .
بحار الأنوار : ۷۴/۷۴/۶۲ .

فی خُطبتِهِ عندَ إقبالِ شهرِ رمضانَ ـ إنّ الشَّقِیَّ مَن حُرِمَ غُفرانَ اللّه ِ فی هذا الشَّهرِ العَظیمِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ در خطبه اش به هنگام فرا رسیدن ماه رمضان ـ فرمود : بدبخت کسى است که در این ماه بزرگ از آمرزش خداوند محروم ماند .
عیون أخبار الرِّضا : ۱/۲۹۵/۵۳ .

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : مَن لَم یُغفَرْ لَهُ فی شهرِ رمضانَ لَم یُغفَرْ لَهُ إلى مِثلِهِ مِن قابِلٍ إلاّ أن یَشهَدَ عَرَفَهَ
امام صادق علیه السلام : کسى که در ماه رمضان آمرزیده نشود ، تا رمضان آینده آمرزیده نگردد مگر آن که در عرفه حاضر شود .
بحار الأنوار : ۹۶/ ۳۴۲/۶ .

 

نزول قرآن در ماه رمضان

قال الله تعالی : شَهرُ رَمَضانَ الَّذی اُنزِلَ فیهِ القُرآنُ هُدىً لِلنّاسِ و بَیِّناتٍ مِنَ الهُدى و الفُرقانِ
قال الله تعالی : رمضان ، ماهى است که در آن قرآن فرو فرستاده شده است ؛ [کتابى] که مردم را راهنما و [در بردارنده] نشانه هاى آشکار هدایت و میزان تشخیص حق از باطل است .
. بقره ، آیه ۱۸۵ .

 

گشوده شهر درهای رحمت در ماه رمضان

پیامبر صلی الله علیه و آله : إنَّ أبوابَ السَّماءِ تُفتَحُ فی أوَّلِ لَیلَهٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ و لاتُغلَقُ إلى آخِرِ لَیلَهٍ مِنهُ
پیامبر صلی الله علیه و آله :درهاى آسمان در شب اوّل ماه رمضان گشوده مى شود و تا آخرین شب این ماه بسته نمى شود .
بحار الأنوار ، ج ۹۶ ، ص ۳۴۴ .

 

حدیث رمضان ماه ریزش گناهان

پیامبر صلی الله علیه و آله : إنَّما سُمِّیَ الرَّمَضانُ لأِنَّهُ یُرمِضُ الذُّنُوبَ
پیامبر صلی الله علیه و آله : رمضان ، رمضان نامیده شد؛ زیرا گناهان را مى سوزاند .
. میزان الحکمه ح ۷۴۴۱

 

رمضان ماه مسابقه

امام حسن علیه السلام : إنَّ اللّه َ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضمارا لِخَلقِهِ فَیستَبِقونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إلى مَرضاتِهِ
امام حسن علیه السلام :خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه اى براى آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش براى خشنودى او از یکدیگر پیشى گیرند
تحف العقول ، ص ۲۳۶ .

 

خطبه پیامبر اسلام در مورد فضیلت ماه رمضان

رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله ـ حین خَطَبَ الناسَ آخِرَ یَومٍ مِن شَعبانَ ـ : أیُّها الناسُ ، قد أظَلَّکُم شَهرٌ عَظیمٌ ، شَهرٌ مُبارَکٌ ، شَهرٌ فیهِ لیلهٌ العَمَلُ فیها خَیرٌ مِن العَمَلِ فی ألفِ شَهرٍ ··· هُو شَهرٌ أوَّلُهُ رَحمَهٌ و أوسَطُهُ مَغفِرَهٌ ، و آخِرُهُ عِتقٌ مِنَ النارِ
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ هنگامى که در آخرین روز ماه شعبان ، براى مردم خطبه اى ایراد کرد ـ فرمود : اى مردم! ماه بزرگى بر شما سایه افکنده است ، ماهى مبارک ؛ در این ماه شبى هست که عمل (عبادت) در آن از هزار ماه عمل(عبادت) بهتر است . . . این ماهى است که آغازش ، رحمت است و میانش ، آمرزش و پایانش ، رهایى از آتش
بحار الأنوار : ۹۶/۳۴۲/۶ .

الإمامُ علیٌّ علیه السلام : إنَّ رسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله خَطَبَنا ذاتَ یَومٍ، فقالَ : أیُّها الناسُ ، إنّهُ قد أقبَلَ إلَیکُم شَهرُ اللّه ِ بالبَرَکَهِ و الرّحمَهِ و المَغفِرهِ ، شَهرٌ هُو عِندَ اللّه ِ أفضَلُ الشُّهورِ ، و أیّامُهُ أفضَلُ الأیّامِ ، و لَیالِیهِ أفضَلُ اللَّیالِی ، و ساعاتُهُ أفضَلُ الساعاتِ ، هُو شَهرٌ دُعِیتُمْ فیهِ إلى ضِیافَهِ اللّه ِ و جُعِلتُم فیهِ مِن أهلِ کَرامَهِ اللّه ِ ، أنفاسُکُم فیهِ تَسبیحٌ ، و نَومُکُم فیهِ عِبادَهٌ ، و عَمَلُکُم فیهِ مَقبولٌ ، و دُعاؤکُم فیهِ مُستَجابٌ ···
فَقُمتُ فقلتُ : یا رسولَ اللّه ِ ، ما أفضَلُ الأعمالِ فی هذا الشَّهرِ؟ فقالَ: یا أبا الحسنِ، أفضَلُ الأعمالِ فی هذا الشَّهرِ الوَرَعُ عن مَحارِمِ اللّه ِ عزّ و جلّ
امام على علیه السلام : روزى رسول خدا صلى الله علیه و آله براى ما خطبه اى ایراد کرد و فرمود : اى مردم! همانا ماه خدا ، با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روى آورده است . این ماه نزد خدا ، بهترین ماه است و روزهایش بهترین
روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعت هایش بهترین ساعتها . در این ماه شما به میهمانى خدا دعوت شده اید و در زمره بهره مندان از کرامت خداوند قرار گرفته اید . در این ماه نفَسهاى شما تسبیح خداست و خواب شما عبادت است و اعمال شما پذیرفته و دعایتان مستجاب . .
من برخاستم و عرض کردم : اى رسول خدا! بهترین عمل در این ماه چیست؟ پیامبر فرمود : اى ابا الحسن! بهترین عمل در این ماه ، خویشتندارى از حرامهاى خداوند عزّ و جلّ است .
الأمالی للصدوق : ۱۵۴/۱۴۹ .

 

حدیث ثواب تلاوت قرآن در ماه رمضان

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: «وَ مَنْ تَلافیه آیَهً مِنَ القُرْآنِ، کانَ لَهُ مِثْلُ اَجْرِمَنْ خَتَمَ القُرْآنَ فى غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ»
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کسى که در ماه مبارک رمضان یک آیه قرآن بخواند پاداش او همانند کسى است که قرآن را در ماههاى دیگر ختم کرده است.
جامع الاخبار و الآثار، ج ۱، ص ۳۲۹.

 

مسافرت در ماه رمضان

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: اِنّی اِذا سـافَرْتُ فى شَـهْرِ رَمَضـانَ ما آکُلُ اِلاّ الْقُوتَ وَ ما أَشْرَبُ کُلَّ الرَّىِّ
امام صادق علیه السلام فرمود: هرگاه در ماه رمضان به مسافرت مى روم[به احترام ماه رمضان اگر چه مسافرم و روزه بر من واجب نیست ولى] جز به اندازه رمق داشتن غذا نمى خورم و هرگز از آب در حدّ سیراب شدن نمى نوشم.
وسائل الشیعه ۷: ۱۴۷ ح ۵

رسول اللّه صلى الله علیه و آله لَمّا حَضَرَ شَهرُ رَمَضانَ ـ : سُبحانَ اللّه ِ ! ما ذا تَستَقبِلُونَ ؟ ! و ما ذا یَستَقبِلُکُم ؟ ! قالَها ثلاثَ مَرّاتٍ
وقتى ماه رمضان فرا رسید پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : سبحان اللّه ! به پیشباز عجب ماهى مى روید! و عجب ماهى به شما روى مى آورد! ـ این را سه بار تکرار کرد ـ .
بحار الأنوار : ۹۶/۳۴۷/۱۳ .

 

بسته شدن درهای جهنم در ماه رمضان

پیامبر خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله :
إذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَتْ أبوابُ النارِ، وفُتِحَتْ أبوابُ الجِنانِ، وصُفِّدَتِ الشَّیاطینُ؛
چون هلال ماه رمضان پدید آید، درهاى دوزخ بسته گردد و درهاى بهشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر کشیده شوند.
بحار الأنوار : ۹۶/۳۴۸/۱۴

عنه صلى الله علیه و آله : قد وَکَّلَ اللّه ُ بِکُلِّ شیطانٍ مَرِیدٍ سَبعَهً مِن ملائکَتِهِ فلَیسَ بمَحلولٍ حتّى یَنقَضِیَ شَهرُکُم هذا
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : خداوند بر هر شیطانِ سرکشى، هفت تن از فرشتگان خود را گمارده، که تا پایان این ماه شما (رمضان)، همچنان در بند مى باشد .
ثواب الأعمال : ۹۰/۵ .

عنه صلى الله علیه و آله : إذا کانَ أوّلُ لیلهٍ مِن شهرِ رَمَضانَ نادى الجلیلُ تبارکَ و تعالى··· یا جَبرئیلُ ، اِنْزِلْ على الأرضِ فَغُلَّ فیها مَرَدَهَ الشَّیاطینِ حتّى لا یُفسِدُوا عَلى عِبادِی صَومَهُم
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : چون شب اول ماه رمضان شود، خداوند جلیل تبارک و تعالى ندا دهد : ··· اى جبرئیل! به زمین برو و شیطانهاىِ سرکش را در بند کن ؛ تا روزه بندگان مرا تباه نسازند
بحار الأنوار : ۹۶/۳۴۸/۱۵ .

 

دعای روزه دار

پیامبر صلی الله علیه و آله : الصّائِمُ لاتُرَدُّ دَعوَتُهُ
پیامبر صلی الله علیه و آله :دعاى روزه دار ردّ نمى شود .
. مسند أحمد ، ج ۲ ، ص ۷ .

پیامبر صلی الله علیه و آله : إنَّ اللّه َ یَقولُ کُلَّ لَیلَهٍ مِن هذَا الشَّهرِ : وَ عِزَّتی و جَلالی لَقَد أمَرتُ مَلائِکَتی بِفَتحِ أبوابِ سَماواتٍ لِلدّاعِینَ مِن عِبادی و إمائی
پیامبر صلی الله علیه و آله :خداوند در هر شبِ ماه رمضان مى گوید : «به عزّت و جلالم سوگند ، به فرشتگان فرمان داده ام درهاى آسمان ها را بر روى بندگان دعا کننده من بگشایند»
فضائل الأشهر الثلاثه ، ص ۹۹ .

قالَ الْکاظِمُ علیه السلام: دَعْـوَهُ الصّـائِـمِ تُسْتَجابُ عِنْدَ اِفْطارِهِ
امام کاظم علیه السلام فرمود: دعـاى شخـص روزه دار هنگام افطار مُستجاب مى شود.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۲۵۵، ح ۳۳

 

ماه استغفار و دعا

پیامبر صلی الله علیه و آله : هُوَ شَهرُ الإستِغفارِ و هُوَ شَهرُ الصِّیامِ و هُوَ شَهرُ الدُّعاءِ
پیامبر صلی الله علیه و آله :ماه رمضان ماه استغفار، ماه روزه و ماه دعا است .
فضائل الأشهر الثلاثه ، ص ۱۱۷

 

توصیه به استغفار و دعا در ماه رمضان

امام على علیه السلام : عَلَیکُم فی شَهرِ رَمَضانَ بِکَثرَهِ الاِستِغفارِ و الدُّعاءِ
امام على علیه السلام :بر شما باد در ماه رمضان به بسیارىِ استغفار و دعا .
. الکافى ، ج ۴ ، ص ۸۸ .

امام صادق علیه السلام : کانَ عَلِیُّ بنُ الحُسَینِ علیه السلام إذا کانَ شَهرُ رَمَضانَ لَم یَتَکَلَّم إلاّ بِالدُّعاءِ و التَّسبیحِ و الاِستِغفارِ و التَّکبیرِ
امام صادق علیه السلام :امام سجّاد علیه السلام در ماه رمضان جز به دعا و تسبیح و استغفار و تکبیر لب نمى گشود .
. الکافى ، ج ۴ ، ص ۸۸ .

قالَ الباقِرُ علیه السلام: بُنِىَ الاِْسـلامُ عَلى خَمْسَهِ أَشْیآءَ، عَلَى الصَّلوهِ وَ الزَّکاهِ والْحَجِّ وَ الصَّـوْمِ وَ الْوِلایَـهِ
امام باقر علیه السلام فرمود: اسلام بر پنج چیز استوار است، بر نماز و زکات و حجّ و روزه و ولایت (رهبرى اسلامى).
فروع کافى، ج ۴، ص ۶۲، ح ۱

 

علت وجوب روزه

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: اِنَّـما فَرَضَ اللّه ُ الصِّـیامَ لِیَسْتَوى بِهِ الْغَنِىُّ وَ الْفَقیرُ
امام صادق علیه السلام فرمود: خـداوند روزه را واجب کرد تا دارا و ندار، مسـاوى باشند
من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۴۳، ح ۱

قالَ الرِّضا علیه السلام: اِنَّـما اُمِـرُوا بِالصَّـوْمِ لِکَىْ یَعْرِفُوا أَلَمَ الْجُوْعِ وَ الْعَطَشِ فَیَسْـتَدِلُّوا عَلى فَقْرِاْلاْخِـرَهِ
امام رضا علیه السلام فرمود: مردم به انجام روزه امر شده اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۴، ح ۵؛ علل الشرایع، ص ۱۰

قال رَسُول اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: لِکُـلِّ شَیْى ءٍ زَکـاُهٌ وَ زَکاهُ الاَْبْدانِ الصِّیامُ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدنـها روزه اسـت.
الکافى، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳

 

روزه سپر آتش

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: أَلصَّوْمُ جُنَّـهٌ مِنَ النّـارِ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: روزه سـپر آتش (جهنّم) است. «یعـنى بواسـطه روزه گرفـتن، انسان از آتش جهنّم در امان خواهد بود.»
الکافى، ج ۴، ص ۱۶۲

 

روزه در گرما

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: أَلصَّـوْمُ فِى الْحَـرِّ جِـهادٌ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: روزه گرفتن در گرما، جـهاد است.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷

 

پرهیز از گناه در ماه رمضان

قالَ الصّادِقِ علیه السلام: اِذا صُـمْتَ فَلْیَـصُمْ سَمْعُکَ وَبَصَرُکَ وَشَعْرُکَ وَجِلْدُکَ
امام صادق علیه السلام فرمود: آنگاه که روزه مى گیرى باید چشم وگوش ومو وپوست تو هم روزه دار باشند. «یعنى از گناهان پرهیز کنند.»
الکافى، ج ۴، ص ۸۷، ح ۱

عَنْ فاطِمَهَ الزَّهْراءِ علیهاالسلام : ما یَصْنَعُ الصّـآئِمُ بِصِـیامِهِ اِذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَسَمْعَهُ وَبَصَرَهُ وَجَوارِحَهُ
حضرت زهرا علیهاالسلام فرمود: روزه دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه اش به چه کارش خواهد آمد.
بحار، ج ۹۳، ص ۲۹۵

قالَ أَمیرُالْمُؤْمِنینَ علیه السلام: کَمْ مِنْ صائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ صِیامِهِ اِلاَّ الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ وَ کَمْ مِنْ قائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ قِیامِهِ اِلاَّ السَّهَرُ وَ الْعِناءُ
امام على علیه السلام فرمود: چه بسا روزه دارى که از روزه اش جز گرسنگى و تشنگى بهره اى ندارد و چه بسا شب زنده دارى که از نمازش جز بیخوابى و سختى سودى نمى برد.
نهج البلاغه، حکمت ۱۴۵

 

پاداش روزه

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: قالَ اللّه ُ تَعالى: أَلصَّوْمُ لى وَ أَنَا أَجْزى بِهِ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: خداوند تعالى فرموده است: روزه بـراى مـن است و مـن شخـصاً پاداش آن را مى دهم.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۹۴، ح ۱۵، ۱۶، ۲۷ و ۳۰

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: طُوبى لِمَنْ ظَمَـأَ أَوْجـاعَ لِلّهِ اُولئِکَ الَّذینَ یَشْبَعُونَ یَوْمَ الْقِیامَهِ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: خوشا به حال کسانى که براى خدا گُرسنه یا تشنه شده اند. اینان در روزقیامت سیر مى شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۹۹، ح ۲

 

پاداش روزه در گرما

قالَ الصّادِق علیه السلام: مَنْ صامَ لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ یَوْما فى شِدَّهِ الْحَرِّ فَـأَصـابَهُ ظَمَـأٌ وَکَّلَ اللّه ُ بِهِ أَلْفَ مَلَـکٍ یَمْسَحُونَ وَجْهَهُ وَ یُبَشِّرُونَهُ حَتّى اِذا أَفْطَرَ
امام صادق علیه السلام فرمود: هرکس در روز بسیار گرم براى خدا روزه بگیرد و تشنه شود، خداوند هزار فرشته را مى گمارد تا دست به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند.
الکافى، ج ۴، ص ۶۴، ح ۸؛

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: اِنَّ لِلْجَـنَّهِ بابا یُدْعى الرَیّانُ لا یَدْخُلُ مِنْهُ اِلاَّ الصّـائِمُونَ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: براى بهشـت درى است بنـام (ریّـان) که از آن فقط روزه داران وارد مى شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۹۵، ح ۳۱. معانى الاخبار، ص ۱۱۶

 

افطاری دادن در ماه رمضان

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: مَنْ فَطَرَ صائِما فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ
امام صادق علیه السلام فرمود: هرکس روزه دارى را افـطار دهـد، براى او هم مثل اجر روزه دار است.
الکافى، ج ۴، ص ۶۸، ح ۱

 

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: مَنْ أَفْطَرَ یَوْما مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ خَرَجَ رُوحُ الاِْیْمــانِ مِنْهُ
امام صادق علیه السلام فرمود: هرکس یک روز، روزه ماه رمضان را (بدون عُذر)، بخــورد ـ روح ایمـان از او جـدا مى شود.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵.

 

ارزش ماه رمضان

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله وسلم: لَوْ یَعْـلَمُ الْعَبْدُ ما فى رَمَضانَ لَوَدَّ أَنْ یَکُونَ رَمَضانَ السَّـنَهُ
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: اگر بنده «خدا» مى دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى داشت که تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶.